درزمان حاظرامکان نداردکه بفهمیم چگونه تجربه های نامعلوم وتصادفی انسان گسترش یافته ونتایج آنهااز نسلی به نسل دیگرمنتقل گردیده است.به طورمسلم،اجداد پیش ازتاریخ انسان،گیاهان ومواددیگرراموردتجربه قرارداده وبرحسب سودوزیان حاصله آنها راتقسیم کرده اند.بیش از پیدایش تاریخ،علوم پزشکی جنبه ی نیمه تجربی ونیمه دارویی داشته وبیشترجادوگران به این صرفه می پرداخته اند.
بااینکه امروز اثرات شگرف ومعجزه آسای حجامت برای بسیاری از پژوهشگران وپزشکان در داخل وخارج ازکشور محرزشده است،امامتاسفانه هنوزچگونگی تاثیر حجامت بطورکامل مشخص نشده است.در اینجا به پاره ای از تئوریهای موجوددرموردمکانیسم تاثیر حجامت اشاره می کنیم:.

1- حجامت عام که محل آن در بین دوکتف درمجاورت مهره های پشتی4تا8می باشد .( دربسیاری از مکاتب طب مکمل این مرکز به عنوان مرکز ثقل بدن شناخته شده است) این مرکزبیشترین نزدیکی رابا غد د لنفاوی مرکزی بدن مثل گردن، زیر بغل سینه وشکم وهمچنین با تیموس دارد.

حجامت باتاثیربراین مراکز وازجمله برتیموس که ازمهمترین مراکز آموزشی سلولهای دفاعی بدن است وپس ازایجاد التهاب توسط بادکشهای اولیه وفراخوان سلولهای دفاعی ضمن تحریک سیستم ایمنی نقش تنظیم کننده سیستم ایمنی را باخروج سلولهای ایمنی نابجا،ایفامی کند. این مسئله باوجود لاینحل بودن بیماریهای ایمنی (چه نقص ایمنی،چه بیش فعالی سیستم ایمنی معروف به بیماریهای خود ایمنی) نقش به سزایی دردرمان بیماریهای آسم،روماتیسم وبیماریهای خودایمنی دیگردارد. درضمن حجامت ترافیک لنفاوی رابا ایجادفشار منفی کنترل نموده وباعث افزایش حرکت لنف دراین سیستم می شود.این مسئله با توجه به این نکته که پیش در آمد آسیب های سلولی التهابهای نابجا وبیش از حد طول کشیده می باشد قابل توجه است .چرا که در مواردی که التهاب طول کشیده داریم برای بیمار درد و ورم وعوارض بعد از أن مشکل ساز است . حجامت با این مکانیسم (تعدیل سیستم ایمنی ومهمتر از آن ،کاهش ترافیک لنفاوی از راهتخلیه بهتر سیستم لنفاوی )نقش مهمی را در این زمینه بازی می کند . درمان بسیاری از این حالات در طب کلاسیک داروهای ضد التهابی استروئیدی (کورتونها )وداروهای ضد التهابی غیر استروئیدی ( انسایدها) می باشد که داروهای بسیار پر عارضه و در پاره ای از موارد کم اثری می باشد .

2- حجامت باتصفیه ی خون،مواد زائد مضر سموم راازخون خارج می کند.این مسئله نیزباتوجه به تاثیرخون خروجی حجامت از لنفاتیکها ومویرگهاقابل بحث است.درفراخوان سلولی باایجادالتهاب ناشی ازبادکش اولیه،بسیاری ازسلولهای اضافی،زائدوسموم به این منطقه فراخوانده میشوندکه بازدن تیغ،این سلولهاومواداضافی ازبدن خارج می شود.

3- یکی ازمواردجالب تاثیرحجامت،اثرضددردحجامت می باشد.امروزه دردهای مزمن به عنوان یکی از معضلات علم پزشکی شناخته میشود.حجامت با آزادکردن یک سری مواد ضد درد درونی بدن (اندورفین) نقش اساسی دررفع درد دارد.ازآنجایی که مشاهده کرده ایم بلافاصله بعد از اتمام حجامت تمامی درد ها از بدن بیرون میرود وبعلاوه بیماراحساس نشاط وسبکی دربدن دارد،نتیجه گرفته ایم که این تاثیرسریع علتی جز آزاد شدن مواد ضد درد دربدن ندارد.که درراس این مواد مورفین های درونی بدن (اندورفین ها) می باشد .بعلاوه خروج مواد ایجادکننده دردکه بیشترهمان عوامل التهابی می باشد نیز در رابطه با اثر ضد درد حجامت قابل بحث می باشد .

همان گونه که می دانیم درد بوسیله چند مکانیسم ایجاد می شود:

اول التهاب ، دوم ایسکمی ( نرسیدن خون ودرنتیجه عدم تغذ یه ارگان مورد نظر) . درمورد اول توضیح داده شد که حجامت چگونه در این زمینه تاثیر دارد.

درمورددوم بایدمتذکرشد که بسیاری از ارگانها به دلیل مشکلات عروقی،غلظت خون یاسایرعلل ،خون رسانی خوبی ندارندوبدن این خون نرسیدن را به وسیله ا پمالسهای درد به فرد هشدار میدهد. مشخص شده است حجامت با تحریک جدار مویرگ ومکش منفی لنفاتیک ها ،گردش خون این ارگانهای بدن خصوصا عضلات را تقویت می بخشد . این اثر بدون انجام خونگیری (حجامت گرم وخشک) نیز مقدور است . بدین ترتیب که با مکش گرم در لیوانهای خاص وگذاردن آن بر روی مناطق دردناک خصوصاً در قسمت عضلانی آن، خون رسانی عضو بهترودر نتیجه دردهای حاصل ازایسکمی برطرف می شود .بعلاوه حجامت باکاهش غلظت خون که تراکم سلولی رادرمویرگهاکاهش داده،اکسیژن رسانی را بهبود بخشیده وبارقلب وریه را نیز تعدیل میکند که این اثر در مورد بیماریهائی که به علت افزایش بار قلب (افزایش اورلود )در رگها ایجاد شده می تواند مفید باشد .

5- یکی دیگر ازتاثیرات شگرف حجامت برروی بیماریهای مغز و اعصاب می باشد.حجامت با تاثیر بر روی نوروترانسمیتر های مغز وضمن تعدیل ساخت آنها بسیاری از بیماریهائی که بسبب کمبود یا بیشبود ترشح ساخت این مواد از مغز وسیناپسها می باشد را درمان می کند .در این مورد می توان به بیماری افسردگی اشاره کرد که به علت کاهش ترشح نوروترانسمیتر های نوراپی نفرین و سروتونین در سیناپسها می باشد . حجامت بر ترشح سروتونین تاثیر ویژه دارد .سروتونین علاوه بر اثر ضد افسردگی در درمان میگرن واختلالات خواب نیز تاثیر بسزائی دارد